Newyddion

Daf Baker, arbenigwr cwricwlwm ysgolion yng nghorff dyfarnu Agored Cymru, yn egluro manteision buddsoddi mewn gwasanaeth Ymlaen ag Ysgolion/Forward with Schools ar gyfer holl ysgolion Cymru.

“Mae yna fylchau yn y ddarpariaeth ar hyn o bryd, yn ymwneud ag addysg bersonol a chymdeithasol (ABCh), yn cynnwys y ddarpariaeth o dan y teitl newydd, addysg cydberthynas a rhywioldeb.  

Drwy ei datblygiadau Cwricwlwm am Oes ac adolygiad addysg rhyw a chydberthynas y llynedd, mae Llywodraeth Cymru wedi amlygu meysydd lle mae angen cefnogaeth o ran yr addysg a geir mewn ysgolion.

Gwyddom fod ABCh yn faes pwnc sy’n aml yn cael ei wasgu i mewn i’r amserlen o ran y flaenoriaeth a gaiff yn y cwricwlwm. Mae enghreifftiau rhagorol o’r ffordd y mae ysgolion yn ymdrin ag ABCh, yn cynnwys gwreiddio’r pwnc ar draws gwahanol feysydd pwnc, diwrnodau amserlen gywasgedig a sesiynau untro. Yn Agored Cymru, rydym yn argymell rhoi’r un flaenoriaeth i ABCh ag i’r meysydd pwnc eraill hyn.

Ein gwasanaeth, sydd ar gael yn Gymraeg ac yn Saesneg, yw ein hymateb i’r angen hwn ac rydym yn deall manteision cwricwlwm ABCh o safbwynt cyrhaeddiad addysgol a chefnogi rhagolygon cyflogaeth i’r dyfodol.   Mae hyn yn arbennig o wir wrth edrych ar y newidiadau technolegol sy’n digwydd yn y gweithle.

O edrych yn ôl, dechreuodd y syniad gwreiddiol sydd wrth wraidd Ymlaen ag Ysgolion yn 2009, pan nad oeddem ond megis cychwyn fel corff dyfarnu.   Mae wedi bod yn weledigaeth sylfaenol i Agored Cymru.  Roeddem am sicrhau bod gan ysgolion yr arfau a’r cynnyrch i gyflwyno cwricwlwm ABCh gwerth chweil. Nid mater o gyflwyno’r pwnc yn unig oedd hyn ond o sicrhau bod gan ysgolion bolisïau a gweithdrefnau addas i’w diben yn eu lle. Mae hyn yn golygu bod gan ysgolion becyn cymorth llawn i gyflwyno dull ysgol gyfan o ymdrin â’r deunydd pwnc. Er enghraifft, mae rhai enghreifftiau yma ac acw o hyd lle mae polisi cydraddoldeb ac amrywiaeth ysgol yn dal i gynnwys cyfeiriadau efallai at adran 28, darn o ddeddfwriaeth wahaniaethol yn ymdrin ag atal hyrwyddo deunyddiau ac adnoddau LGBT mewn ysgolion. Effaith hyn oedd ynysu disgyblion LGBT ac achosi dryswch aruthrol mewn ysgolion - mae effeithiau hynny yn dal i’w teimlo hyd heddiw. Mae hyn yn esiampl o’r arbenigedd a'r arweiniad dwyieithog y gallwn ni yn Agored Cymru ei gynnig drwy ein gwasanaeth Ymlaen ag Ysgolion/Forward with Schools. Mae adolygu polisi fel hyn yn un o gonglfeini’r gwasanaeth hwn.

Yn hanesyddol, rydym wedi cefnogi ABCh drwy herio pa mor addas i’w diben yw’r cymwysterau sy’n diwallu anghenion ysgolion Cymru. Rhoddodd hyn y platfform inni i ddatblygu’r cyfleoedd cyntaf o’u bath drwy gymwysterau.  Roedd hynny’n cynnwys datblygu'r modiwl dysgu LGBT cyntaf un a’r cymwysterau cyfranogi cyntaf i bobl ifanc.

Ers hynny rydym wedi gweithio gyda nifer o bartneriaid allweddol yng Nghymru, er enghraifft School Beat, i sicrhau bod modd cipio rhaglenni addysgol sy’n cael eu hariannu gan y Llywodraeth drwy ennill cymwysterau.

Yn Agored Cymru, rydym yn y sefyllfa unigryw o allu ymateb i flaenoriaethau addysgol cenedlaethol Cymru. Rydym wedi cyffroi wrth wylio’r datblygiadau sy’n llifo o’r Cwricwlwm am Oes, yn cynnwys y chwe maes dysgu a phrofiad (MDPh). Golyga hyn y bydd i ABCh yr un statws â meysydd pwnc mwy traddodiadol mewn ysgolion yn y dyfodol.

Rydym ar flaen y gad o ran datblygu cwricwlwm a chymwysterau Cymru.   Mae’n golygu ein bod yn gallu adnabod anghenion wrth iddynt ymddangos a’n bod yn gallu datblygu cyfleoedd datblygu proffesiynol parhaus i gefnogi ymarfer sy’n arwain y ffordd yng Nghymru.  Er enghraifft, yn 2019, rydym yn cynnal digwyddiadau ar lythrennedd digidol, addysg cydberthynas a rhywioldeb, ac ymgysylltu â gweithwyr a’u llesiant.

Bydd y digwyddiad datblygu proffesiynol parhaus i gyd  yn cario Marc Ansawdd Agored Cymru.